ΧΡΗΣΗ ΠΕΡΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΝΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Βεΐνη Φ., Τριανταφύλλου Χ., Κούνη Σ., Κουρκούνη Ε., Κωστούρου Σ., Μαϊστρέλη Στ., Μυλωνά Ε., Σκουτέλης Α., Τσάκος Ι., Τσόπελα Γ.Χ., Ζαούτης Θ.  

11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιμώξεων
7-9 Νοεμβρίου, Αθήνα, 2018

Σκοπός:  της παρούσας μελέτης ήταν η επιτήρηση της περιεγχειρητικής αντιμικροβιακής προφύλαξης (PAP - Perioperative Antimicrobial Prophylaxis) στην Ορθοπεδική και Καρδιοχειρουργική κλινική ενός Γενικού Νοσοκομείου των Αθηνών.

Υλικό και Μέθοδος:  Η επιτήρηση της PAP πραγματοποιήθηκε την περίοδο Ιούνιος 2016 – Δεκέμβριος 2017, μέσω της καταγραφής των 10 πρώτων επεμβάσεων κάθε μήνα ανά είδος επέμβασης. Οι επεμβάσεις που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη ήταν η αρθροπλαστική ισχίου και γόνατος, η αορτοστεφανιαία παράκαμψη (ByPass), η αντικατάσταση αορτικής ή μιτροειδούς βαλβίδας και το ByPass με αντικατάσταση βαλβίδας. Για κάθε επέμβαση αξιολογήθηκε η καταλληλότητα του αντιβιοτικού σχήματος με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες της American Society of Health-System Pharmacists του 2013 και τις τοπικές οδηγίες του νοσοκομείου του 2016. Επιπλέον, αξιολογήθηκε η καταλληλότητα της χρονικής στιγμής έναρξης της PAP πριν την επέμβαση, η καταλληλόλητα της διάρκειας χορήγησης της PAP καθώς και η εμφάνιση λοίμωξης χειρουργικού πεδίου (ΛΧΠ).

Αποτελέσματα:  Επιτηρήθηκαν συνολικά 563 επεμβάσεις στην Καρδιοχειρουργική και Ορθοπεδική κλινική. Παρατηρήθηκε ότι στο 86,3% του συνόλου των επεμβάσεων χορηγήθηκε το κατάλληλο αντιβιοτικό με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες και στο 53,3% με βάση τις τοπικές οδηγίες, ενώ η PAP χορηγήθηκε τη κατάλληλη χρονική στιγμή στο 75,9% των επεμβάσεων. Επιπλέον, η PAP είχε την κατάλληλη διάρκεια στο 14,8% του συνόλου των επεμβάσεων. Αναφορικά με τη μέση διάρκεια χορήγησης της PAP, παρατηρήθηκε ότι στην καρδιοχειρουργική κλινική ήταν 5,3 (τυπική απόκλιση: 3) ημέρες, ενώ στην oρθοπεδική κλινική 4,3 (τυπική απόκλιση: 3,1) ημέρες. Τέλος, από τις 563 επεμβάσεις που επιτηρήθηκαν, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση για εμφάνιση ΛΧΠ στις 393. Κατά την αξιολόγηση βρέθηκε ότι στο 7,6% των επεμβάσεων υπήρξε υποψία ή απόδειξη για ΛΧΠ.

Συμπεράσματα:  Η ποιότητα της παρεχόμενης PAP έχει περιθώρια βελτίωσης, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω της καλύτερης συμμόρφωσης των χειρουργών με τις κατευθυντήριες οδηγίες, την διενέργεια εκπαιδευτικών προγραμμάτων και τον έλεγχο της συνταγογράφησης.