Δελτίο Τύπου - GRIPP - SNF: Διαμορφώνοντας νέα νοοτροπία στη μάχη κατά των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων
To GRIPP - SNF είναι ένα Πανελλαδικό Πρόγραμμα για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Νοσοκομειακών λοιμώξεων και της Μικροβιακής αντοχής. Υλοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), στο πλαίσιο της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για την Υγεία (ΔΠΥ) του ΙΣΝ, όπως κυρώθηκε με το Νόμο 4566/2020 (ΦΕΚ Α 16 - 31/1/2020).
Το GRIPP-SNF είναι ένα πενταετές πρόγραμμα καταγραφής και παρεμβάσεων (2021-2026) που έχει ως αντικείμενο να μετατρέψει δέκα από τα μεγαλύτερα δημόσια νοσοκομεία στην Ελλάδα σε κόμβους βέλτιστων πρακτικών για την Πρόληψη και τον Έλεγχο των Λοιμώξεων (Infection Prevention & Control, IPC). Τελικός στόχος είναι, σύμφωνα με το Νόμο, μετά την συμπλήρωση του πενταετούς Προγράμματος, η ενσωμάτωσή του σε όλα τα Νοσοκομεία του Εθνικού Συστήματος Υγείας, με ευθύνη του Ελληνικού Δημοσίου.
Φορέας υλοποίησης και διαχείρισης του GRIPP - SNF είναι το Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων – CLEO (www.cleoresearch.org).
Εποπτεύουσα αρχή του Προγράμματος από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου είναι ο Οργανισμός Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ), ο οποίος φέρει και την ευθύνη της επέκτασης στο ΕΣΥ.
Τα αποτελέσματα του GRIPP - SNF θα δημοσιοποιούνται ανά τακτά διαστήματα, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και την περαιτέρω αξιοποίηση των στοιχείων από την επιστημονική κοινότητα. Η καταγραφή και ανάλυση των δεδομένων συνεχίζεται μέχρι την ολοκλήρωση του Προγράμματος.
Βασικοί άξονες υλοποίησης του έργου
1. Η δημιουργία ενιαίας, πανελλαδικής βάσης δεδομένων για την επιτήρηση Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και Μικροβιακής Αντοχής σε όλα τα Δημόσια Νοσοκομεία του ΕΣΥ, μέσω ανάπτυξης ψηφιακής πλατφόρμας που θα επιτρέπει την online και real-time καταγραφή δεικτών και στοιχείων επιτήρησης, καθώς και αποτύπωση βάσει αναφορών.
2. Η ανάπτυξη ενός εκπαιδευτικού προγράμματος για την κατάρτιση των Νοσηλευτών των Νοσοκομείων στις αρχές πρόληψης και ελέγχουΝοσοκομειακών Λοιμώξεων και Μικροβιακής Αντοχής, και η λήψη της συγκεκριμένης πιστοποίησης. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Βασικές Αρχές Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων» υλοποιείται από το Τμήμα Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ, μέσω διαδικτυακής παρακολούθησης δωρεάν σεμιναρίων. Η πιστοποίηση χορηγείται κατόπιν εξετάσεων.
3. Η δημιουργία ενός Δικτύου Συνεργασίας (Collaborative) 10 δημόσιων νοσοκομείων της επικράτειας, τα οποία:
α. Θα ενισχύσουν τη δύναμη της Επιτροπής Λοιμώξεων με έναν επιπλέον Νοσηλευτή Επιτήρησης Λοιμώξεων, ο οποίος θα προσληφθεί για 5 έτη μέσω του προγράμματος και εν συνεχεία θα παραμείνει σε υπηρεσία στο Νοσοκομείο, με υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου.
β. Θα καταγράφουν την υφιστάμενη κατάσταση σε επίπεδο Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και Μικροβιακής Αντοχής, ώστε να εφαρμόσουν συγκεκριμένες δέσμες παρεμβάσεων, με στόχο τη μείωση κατά 35% τουλάχιστον των λοιμώξεων στο πλαίσιο του προγράμματος. Ο καθορισμός των παρεμβάσεων θα γίνει υπό την καθοδήγηση του διεθνούς φήμης Οργανισμού IHI – Institute for Healthcare Improvement.
Τα 10 μεγάλα δημόσια νοσοκομεία που συνεργάζονται στο πλαίσιο του GRIPP - SNF είναι γενικά, πανεπιστημιακά, παιδιατρικά και ογκολογικά νοσοκομεία, που βρίσκονται στις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας και είναι επιλεγμένα από όλες τις υγειονομικές περιφέρειες:
1.Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός »
2.Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν»
3.Αντικαρκινικό - Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Άγιος Σάββας»
4.Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία»
5.Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών «Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού»
6.Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών «Παναγιά η Βοήθεια»
7.Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας
8.Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»
9.Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης
10.Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου
Δράσεις που ολοκληρώθηκαν
Με τη συμπλήρωση δυόμισι ετών και με βάση τους τρεις άξονες του Προγράμματος, έχουν υλοποιηθεί τα ακόλουθα:
1. Εγκατάσταση ενιαίας διαδικτυακής πλατφόρμας, που βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία, στην οποια καταγράφονται στοιχεία για τις Νοσοκομειακές Λοιμώξεις και την Μικροβιακή Αντοχή στα 10 Νοσοκομεία. Σε αυτήν έχουν αποτυπωθεί τα δεδομένα που υπήρχαν κατά την έναρξη του Προγράμματος σε σχέση με τις Νοσοκομειακές Λοιμώξεις, καθώς και η εξέλιξή τους μετά από τους κύκλους παρεμβασεων.
2. Τα 10 Νοσοκομεία έχουν ενισχυθεί με πρόσληψη 11 Νοσηλευτών Ελέγχου Λοιμώξεων (ΝΕΛ), ώστε να τηρείται η αναλόγια 250 κλινών / 1 ΝΕΛ. Οι ΝΕΛ έχουν ενσωματωθεί πλήρως στη δύναμη των Επιτροπών Λοιμώξεων των Νοσοκομείων.
3.Έχουν ολοκληρωθεί 8 κύκλοι του Εκπαιδευτικού Προγράμματος, με συμμετοχή 964 Επαγγελματιων Υγείας και έχουν ήδη πιστοποιηθεί 580 από αυτούς.
4. Έχουν εφαρμοστεί στα 10 Νοσοκομεία πολλαπλοί κύκλοι παρεμβάσεων για την βελτίωση της συμμόρφωσης με την υγιεινή των χεριών και τη μείωση των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων. Πρόκειται για Λοιμώξεις που οφείλονται σε Κεντρική Γραμμή (CLABSI - Central Line Associated Bloodstream Infections) και σε χρήση Ουροκαθετήρα (CAUTI - Catheter-associated Urinary Tract Infection). Παράλληλα, έχουν καταγραφεί τα αποτελέσματα των παρεμβάσεων αυτών.
Ενδεικτικά, οι δέσμες μέτρων περιλαμβάνουν - για κάθε κατηγορία Νοσοκομειακών Λοιμώξεων - Εγχειρίδιο ορθών πρακτικών και Checklists για Ιατρικό και Νοσηλευτικό προσωπικό. Με βάση τα ευρήματα, το Πρόγραμμα κατέληξε σε 10 κρίσιμες πρακτικές συστάσεις, που παραδόθηκαν από τον ΟΔΙΠΥ στα συμμετέχοντα Νοσοκομεία, με στόχο την αποτελεσματική εμπλοκή τους για μείωση των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων.
Αποτελέσματα (data) από τα 10 Νοσοκομεία ( Δεκ 21- Νοε 23)
Το πρόγραμμα GRIPP - SNF, αυτήν τη στιγμή, εφαρμόζεται σε 73 τμήματα των 10 Νοσοκομείων με αντικείμενο την υγιεινή των χεριών, σε 56 με αντικείμενο τις μικροβιαιμίες που σχετίζονται με τη χρήση κεντρικής φλεβικής γραμμής (CLABSI) και σε 25 με τις ουρολοιμώξεις που σχετίζονται με τη χρήση ουροκαθετήρα (CAUTI). Με βάση τα δεδομένα από την καταγραφή προκύπτει ότι:
➢Η Υγιεινή των Χεριών αποτελεί υπαρκτό πρόβλημα για το σύνολο των νοσοκομείων. Η συμμόρφωση με τις 5 στιγμές υγιεινής των χεριών, όπως τις έχει ορίσει ο Π.Ο.Υ., παραμένει σε χαμηλά επίπεδα.
➢Στο πλαίσιο του GRIPP - SNF υπήρξε βελτίωση του ποσοστού της συμμόρφωσης με τους κανόνες της Υγιεινής των Χεριών πάνω από 10% σε περισσότερα από τα μισά τμήματα που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα και για τα οποία ήταν εφικτή η αξιολόγηση της επίδρασης των παρεμβάσεων. Σημειώνεται ότι σε κάποια τμήματα υπήρξε αύξηση του ποσοστού ακόμα και 40% ή 50%.
➢Ως προς τις νοσοκομειακές λοιμώξεις CLABSI, κατά την περίοδο Δεκέμβριος 2021 - Ιούνιος 2022 (επτάμηνο) καταγράφονταν 8,99 λοιμώξεις CLABSI ανά 1.000 ημέρες κεντρικής γραμμής, ενώ μετά τις παρεμβάσεις του Προγράμματος, κατά την περίοδο Φεβρουάριος 2023 - Νοέμβριος 2023 είχαν καταγραφεί 5,75 λοιμώξεις CLABSI ανά 1000 ημέρες κεντρικής γραμμής. Δηλαδή, ποσοστιαία μεταβολή / βελτίωση 36,0%.
Επέκταση καταγραφής, διαρκής παρακολούθηση και Εκπαίδευση
Αξιολογώντας τα μέχρι σήμερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, το Πρόγραμμα θα συνεχιστεί ως ακολούθως:
1. Η διαδικτυακή πλατφόρμα καταγραφής των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων επεκτείνεται σε όλες τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας των Νοσοκομείων της επικράτειας, καθώς εκεί παρατηρείται η μεγαλύτερη επίπτωση σε Νοσοκομειακές Λοιμώξεις.
2. Δρομολογείται η επέκταση των παρεμβάσεων στα 10 Νοσοκομεια, σε σχέση με τις Λοιμώξεις Χειρουργικού Πεδίου και ακολουθούν οι Λοιμώξεις που σχετίζονται με τη χρήση Αναπνευστήρα. Ζητούμενο είναι να καλυφθεί ολόκληρο το φάσμα των κατηγοριών που προκαλούν σοβαρές Νοσοκομειακές Λοιμώξεις.
3. Το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα και οι διαδικασίες Πιστοποίησης συνεχίζονται με νέους κύκλους, καθώς έχουν ήδη υποβληθεί 500 νέες αιτήσεις συμμετοχής.
4. Διασφαλίζεται η διαρκής παρακολούθηση της εφαρμογής των παρεμβάσεων που έχουν ήδη εφαρμοστεί, σε συνδυασμό με καταγραφή και ανάλυση των αποτελεσμάτων (data) σε μηνιαία βάση, ώστε να αξιολογούνται τα δεδομένα και να εφαρμόζονται κατά περίπτωση διορθωτικές ενέργειες.
Το Πανελλήνιο Πρόγραμμα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και Μικροβιακής Αντοχής (GRIPP - SNF) είναι πρόγραμμα παρεμβάσεων, επιτήρησης νοσοκομειακών λοιμώξεων και χρήσης αντιβιοτικών, με στόχο την βελτίωση της ποιότητας και ασφάλειας. Υλοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), στο πλαίσιο Διεθνούς Πρωτοβουλίας για την Υγεία (ΔΠΥ) του ΙΣΝ, όπως κυρώθηκε με το Νόμο 4566/2020 (ΦΕΚ Α 16 - 31/1/2020).
