Χορήγηση αντιβιοτικών μόνο με συνταγή γιατρού
Μονόδρομος στη μάχη κατά της ανθεκτικότητας των μικροβίων στην Ελλάδα;
Η ανθεκτικότητα των μικροβίων αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας με σοβαρές επιπτώσεις, μεταξύ άλλων, και για την υγεία του ασθενούς, καθώς αφενός δημιουργεί δυσκολίες στη θεραπεία και αφετέρου επιβαρύνει με πρόσθετο κόστος τα εθνικά συστήματα υγείας. Η συνολική ποσότητα αντιβιοτικών που καταναλώνει ένας πληθυσμός, καθώς και ο τρόπος κατανάλωσής τους, αποτελούν παράγοντες ανάπτυξης αντοχής των βακτηρίων στα αντιβιοτικά.
Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι, σε σύγκριση με τις άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε., στην Ελλάδα υπάρχει όχι μόνο υπερκατανάλωση αντιβιοτικών αλλά και υψηλότερα ποσοστά ανθεκτικότητας των μικροβίων στα αντιβιοτικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η επίπτωση των λοιμώξεων από μικροοργανισμούς ανθεκτικούς στα αντιβιοτικά να είναι μεγαλύτερη στην Ελλάδα όπως και στην Ιταλία, τόσο σε θανάτους όσο και σε νοσηρότητα. Σημαντικός παράγοντας αναχαίτισης της ανάπτυξης ανθεκτικότητας αποτελεί η λελογισμένη χρήση αντιβιοτικών, ωστόσο η Ελλάδα κατατάσσεται στην 1η θέση της Ε.Ε. στην κατανάλωση αντιβιοτικών στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και μάλιστα αρκετά πιο μπροστά από τη Ρουμανία, που βρίσκεται στη 2η θέση.
Ενώ στη χώρα μας, ήδη από το 1973, δεν επιτρέπεται η χορήγηση αντιβιοτικών χωρίς συνταγή γιατρού (ΦΕΚ 172/8.8.1973), αυτό στην πράξη δεν εφαρμόζεται. Ενδεικτικά του μεγέθους του προβλήματος είναι τα ευρήματα μελέτης του 2010, στο πλαίσιο της οποίας 21 ερευνητές πήγαν σε 174 φαρμακεία ανά την Ελλάδα και ζήτησαν 2 αντιβιοτικά χωρίς να δώσουν συνταγή γιατρού ή άλλη εξήγηση στον φαρμακοποιό. Το ένα αντιβιοτικό χορηγήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις (100%) ενώ το δεύτερο (ciprofloxacin), που από το 2003 χρειάζεται ειδική συνταγή στα πλαίσια του περιορισμού της αλόγιστης χρήσης του, χορηγήθηκε στο 53% των περιπτώσεων. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η υποχρεωτική ειδική συνταγή από το 2003 για κάποια αντιβιοτικά κατάφερε 5 χρόνια αργότερα να περιορίσει (αν και όχι να εξαφανίσει) το φαινόμενο.
Πρέπει να σημειωθεί, τέλος, ότι η χρήση των αντιβιοτικών δεν είναι χωρίς επιπτώσεις για τους ασθενείς και για αυτό το λόγο πρέπει να χορηγούνται μόνο επί συγκεκριμένων ενδείξεων. Αν η υποχρεωτική χορήγηση αντιβιοτικών μόνο με συνταγή γιατρού επεκταθεί και κυρίως επιβληθεί, τότε η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει έναν τρόπο να περιορίσει την υψηλή ανθεκτικότητα και να σταματήσει να είναι πρωταθλήτρια σε έναν αγώνα όπου νικητής είναι ο τελευταίος.
