Νέα

Θεοκλής Ζαούτης: Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά είναι αναστρέψιμη

Συνέντευξη του Theoklis Zaoutis, Καθηγητή Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας στο Pennsylvania School of Medicine Ο Τheoklis Zaoutis Μ.U., M.S.C.E. είναι επικεφαλής της Διεύθυνσης Ειδικών Λοιμώξεων στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας (CHOP) και καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας και Senior Scholar στο Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής στο Πανεπιστήμιο της Pennsylvania School of Medicine. Έχει καθιερωθεί ως διεθνής ηγέτης στον τομέα της παιδιατρικής επιδημιολογίας στον χώρο της υγειονομικής περίθαλψης. Το έργο του εστιάζεται στην αντιμετώπιση της αντοχής στα αντιβιοτικά και έχει σχεδιάσει την ανάπτυξη ενός ερευνητικού προγράμματος για το θέμα αυτό στο CHOP. Το 2009, έλαβε το Βραβείο Ερευνητή στον κλάδο της Παιδιατρικής από τη Society for Healthcare Epidemiology. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 100 ερευνητικές εργασίες, και έχει συν-εκδόσει ένα βιβλίο για το ζήτημα των παιδιατρικών λοιμωδών νοσημάτων. Το Ηealth Daily επικοινώνησε μαζί του με αφορμή τη συμμετοχή του στη φετινή διοργάνωση του Health Forward και τον ρώτησε για το ερευνητικό του έργο στον τομέα των λοιμώξεων.

HD: H έρευνά σας επικεντρώνεται στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις και στην αντίσταση στα αντιβιοτικά. Γιατί επιλέξατε να μελετήσετε αυτό το πεδίο; Ποιοι ήταν πρωταρχικοί στόχοι σας και τα κίνητρά σας;
Το ενδιαφέρον μου για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις (ΝΛ) οφείλεται στον αντίκτυπο που έχουν αυτές στους νοσηλευόμενους ασθενείς και στο γεγονός ότι μπορούν να προληφθούν. Οι ΝΛ παρατείνουν τη διάρκεια νοσηλείας του ασθενούς, αυξάνουν το κόστος περίθαλψης, προκαλούν σημαντική ταλαιπωρία για τον ασθενή και μπορεί να οδηγήσουν στον θάνατο. Υπάρχει βιβλιογραφία που συνεχώς μεγαλώνει που υποδεικνύει ότι οι περισσότερες ΝΛ –εάν όχι όλες- μπορούν να προληφθούν. Επιπρόσθετα, υπάρχουν πολλές μελέτες που περιγράφουν δραματικές μειώσεις των ΝΛ σε πολλά κέντρα, περιοχές και χώρες του κόσμου. Αυτές οι μειώσεις χαρακτηρίζονται όλες από απλές ενέργειες, όπως η δημιουργία και η τήρηση τυποποιημένων και βασιζόμενων σε δεδομένα πρακτικών, οι συνεργασίες μεταξύ επιστημόνων και θεσμικών κέντρων, και η μέτρηση και γνωστοποίηση των δεδομένων για την επίδοση στις νοσοκομειακές αρχές και στους εργαζόμενους πρώτης γραμμής του τομέα της υγείας, δηλαδή σε γιατρούς και νοσηλευτές.

HD: Υπάρχει τρόπος να σταματήσουμε τον φαύλο κύκλο της άσκοπης χρήσης αντιβιοτικών και της μικροβιακής ανθεκτικότητας;
Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά έχει χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.) ως μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την υγεία του ανθρώπου. Μας τελειώνουν τα αποτελεσματικά αντιβιοτικά για τη θεραπεία των λοιμώξεων. Καθώς εξασκώ την ιατρική στις ΗΠΑ, μπορώ να σχολιάσω τα δεδομένα από εκεί. Κάθε χρόνο, τουλάχιστον 2 εκατομμύρια άνθρωποι προσβάλλονται από σοβαρές λοιμώξεις με βακτήρια που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Τουλάχιστον 23.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο ως άμεσο αποτέλεσμα αυτών των λοιμώξεων και πολλοί περισσότεροι πεθαίνουν από άλλες επιπλοκές που προκλήθηκαν από λοιμώξεις από ανθεκτικά βακτήρια. Δεν πιστεύω ότι είναι αργά για να υπάρξει αλλαγή. Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά είναι αναστρέψιμη. Αυτό άλλωστε έχει φανεί από πολλές μελέτες. Ξέρουμε τι πρέπει να γίνει αλλά φαίνεται ότι δεν μπορούμε να το επιτύχουμε.
Η χρήση των αντιβιοτικών είναι η κύρια αιτία που οδηγεί στην ανθεκτικότητα των μικροβίων στα αντιβιοτικά και περίπου το 50% των συνταγογραφούμενων αντιβιοτικών από τους γιατρούς είναι ακατάλληλα για την περίπτωση που χορηγούνται. Η βασική ενέργεια που χρειάζεται για να τεθεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας είναι να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα αντιβιοτικά.

HD: Σήμερα, πολλά από τα εθνικά συστήματα υγείας σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν ποικίλες προκλήσεις, είτε λόγω της οικονομικής κρίσης είτε λόγω έλλειψης οράματος. Ειδικά στην Ελλάδα, το ΕΣΥ υποφέρει κάτω από τα αυστηρά μέτρα λιτότητας, που επηρεάζουν την υγεία των πολιτών σε βαθμό που να έχει οδηγήσει τη χώρα σε ανθρωπιστική κρίση. Κατά τη γνώμη σας, ποια θα πρέπει να είναι η προτεραιότητα των αρχών, προκειμένου να βελτιωθεί αυτή η κατάσταση;
Τα προβλήματα των ΝΛ και της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά είναι μείζονα προβλήματα στην Ελλάδα και ξεπερνούν το μέγεθος που βλέπουμε στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Στην Ελλάδα, τα δεδομένα δείχνουν ότι 1 στους 10 νοσηλευόμενους ασθενείς αναπτύσσουν μια ΝΛ και πολλές από αυτές οφείλονται σε βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα περίπου 3.000 έλληνες πολίτες να χάνουν την ζωή τους κάθε χρόνο και ένα συνολικό κόστος για το ελληνικό σύστημα υγείας που ανέρχεται σε 1,2 δισ. ευρώ τον χρόνο. Ως Έλληνας πολίτης που ζει στο εξωτερικό ένιωσα την έντονη ανάγκη αλλά και αίσθηση καθήκοντος να προσφέρω τη βοήθειά μου σε αυτή ειδικά την περίοδο της κρίσης. Με την στήριξη του ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», ίδρυσα το CLEO (Collaborative Center for Clinical Epidemiology and Outcomes Research). Ο στόχος του CLEO είναι η βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών με έμφαση στην πρόληψη των λοιμώξεων και στη σωστή χρήση των αντιβιοτικών. Οι αρχικές προσπάθειες του CLEO εστιάστηκαν στην πρόληψη των μικροβιαιμιών που σχετίζονται με κεντρικό καθετήρα (η πιο συχνή ΝΛ) στα δυο μεγαλύτερα παιδιατρικά νοσοκομεία. Κατά τον πρώτο χρόνο αναπτύξαμε έναν μηχανισμό για την επιτήρηση των μικροβιαιμιών που σχετίζονται με τον κεντρικό καθετήρα, φτιάξαμε αναφορές και τις μοιράσαμε στους γιατρούς και στη διοίκηση του νοσοκομείου, ενώ έγιναν και μερικές βασικές παρεμβάσεις. Ο αντίκτυπος του προγράμματος ήταν σημαντικός. Υπήρξε μια στατιστικά σημαντική μείωση των μικροβιαιμιών που σχετίζονται με κεντρικούς καθετήρες, στις μονάδες εντατικής θεραπείας και των δυο νοσοκομείων. Σε μια άλλη παρέμβαση, συνεργαστήκαμε με τους χειρουργούς για να βελτιώσουμε τη χρήση των αντιβιοτικών στους χειρουργούμενους ασθενείς. Τα αποτελέσματα αυτής της δουλειάς θα παρουσιαστούν σε συνέδρια στην Αθήνα τον Νοέμβριο. Αυτά τα αποτελέσματα με έχουν κάνει να είμαι αισιόδοξος για τη δυνατότητα της πρόληψης των ΝΛ και της βελτίωσης της έκβασης των νοσηλευόμενων ασθενών στην Ελλάδα. Θέλω ιδιαίτερα να ευχαριστήσω τους επιδημιολόγους, τους επιστήμονες του κλάδου της στατιστικής και τους γιατρούς που έχουν καταθέσει τόση σκληρή δουλειά για να είναι εφικτή η λειτουργία του CLEO και που συνεχίζουν να με εμψυχώνουν να συνεχίσω να κάνω δουλειά στην Έλλαδα

HD: Ο ιός Εμπολα είναι μια παγκόσμια απειλή, αυξάνοντας τις ανησυχίες του ΠΟΥ και άλλων διεθνών οργανισμών όχι μόνο για την εξάπλωση του ίδιου τους Έμπολα, αλλά και για την υξανόμενη απειλή εμφάνισης και άλλων ισχυρών ιών στο μέλλον. Ποια είναι η άποψή σας;
Αυτό που συμβαίνει με τον Ebola είναι τραγικό. Φυσικά υπάρχει πάντα μια απειλή για κάποιο αναδυόμενο ιό ή άλλο παθογόνο. Η επιδημία του Εbola καθώς και η πιθανότητα για άλλες λοιμώδεις νόσους δείχνει ακριβώς το πόσο σημαντικό είναι να έχουμε ισχυρά συστήματα υγείας. Πρέπει να δημιουργήσουμε τις υποδομές που θα αναγνωρίζουν και θα περιορίζουν τέτοιες επιδημίες στο μέλλον. Πολλές από τις αρχές που χρειάζονται για την επιτήρηση αναδυόμενων λοιμώξεων και επιδημιών είναι οι ίδιες σαν και αυτές που εφαρμόζονται για την πρόληψη των ΝΛ.

www.ikariaki.gr

Θεοκλής Ζαούτης Ted Med, Πολεμώντας τις νοσοκομειακές λοιμώξεις

[widgetkit id="120" name="Θεοκλής Ζαούτης Ted Med, Πολεμώντας τις νοσοκομειακές λοιμώξεις"]

Ίδρυμα Στ. Νιάρχος και CLEO: Προσοχή στην περιεγχειρητική χρήση αντιβιοτικών

Από Μαρία Τσιλιμιγκάκη

Σταύρος Νιάρχος, Αγία Σοφία και Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού

To “Κέντρο Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων­ Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος” συμμετείχε στο 29ο Πανελλήνιο Χειρουργικό Συνέδριο και Διεθνές Χειρουργικό Φόρουμ 2014 που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και παρουσίασε τα ευρήματα της νέας έρευνας του αναφορικά με την χορήγηση περιεγχειρητικής αντιμικροβιακής προφύλαξης (ΠΑΠ). Το CLEO ιδρύθηκε το 2011 με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος με στόχο τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στα ελληνικά νοσοκομεία, με έμφαση στην πρόληψη των λοιμώξεων και τη μείωση της αλόγιστης χρήσης αντιβιοτικών στα νοσοκομεία. Αποτελεί μια συνεργατική πρωτοβουλία που έχει αναλάβει ο καθηγητής από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Pennsylvania, Θεοκλής Ζαούτης, μαζί με τις δύο Πανεπιστημιακές Παιδιατρικές Κλινικές που λειτουργούν στα νοσοκομεία παίδων Αγία Σοφία και Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού. Η έρευνα αναφορικά με την χορήγηση ΠΑΠ πραγματοποιήθηκε σε παιδιατρικό νοσοκομείο των Αθηνών την περίοδο Απρίλιος 2013­Σεπτέμβριος 2014, όπου η χειρουργός παίδων Αναστασία Δημοπούλου, με την υποστήριξη του CLEO, μελέτησε τις συνήθεις πρακτικές των χειρουργών του εν λόγω νοσοκομείου.

 

Η συγκεκριμένη έρευνα τοποθετεί στο επίκεντρο δύο βασικά δεδομένα: ­ η χορήγηση ΠΑΠ σε χρονικό διάστημα έως 60 λεπτών πριν την χειρουργική τομή είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη της εμφάνισης λοιμώξεων στα χειρουργικά τραύματα ασθενών, ενώ παράλληλα, ­ η επιλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού καθώς και η χορήγηση του για τη σωστή διάρκεια (συνήθως λιγότερο από 24 ώρες) είναι μείζονος σημασίας, τόσο για την αποφυγή της ανάπτυξης ανθεκτικών μικροβίων, όσο και για την μείωση του κόστους νοσοκομειακής περίθαλψης.

Με αυτά τα δεδομένα ως γνώμονα, το CLEO, κατά την περίοδο Απρίλιος­Ιούλιος 2013, μελέτησε τόσο το είδος του αντιβιοτικού, όσο και τη διάρκεια της χορήγησής του στα πλαίσια της ΠΑΠ σε συνολικά 234 νοσηλευόμενα παιδιά που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν ότι συνολικά, μόνο το 6,2% των παιδιών αυτών έλαβε το κατάλληλο αντιβιοτικό για τη σωστή διάρκεια. Πιο συγκεκριμένα, η διάρκεια χορήγησης της ΠΑΠ βρέθηκε να αγγίζει τις 7 ημέρες κατά μέσο όρο σε αντίθεση με τις 24 ώρες που συστήνουν οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης πολυανθεκτικών μικροβίων. Στο πλαίσιο αυτό, με πρωτοβουλία του CLEO πραγματοποιήθηκε απλή εκπαιδευτική παρέμβαση, κατά την οποία οι υπεύθυνοι χειρουργοί του νοσοκομείου ενημερώθηκαν για τα χαμηλά ποσοστά συμμόρφωσης τους με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για την ορθή χορήγηση ΠΑΠ, και έλαβαν αναλυτικό υλικό με τις απαραίτητες συστάσεις. Κατόπιν αυτής της απλής και κυρίως ανέξοδης παρέμβασης, το CLEO επανέλαβε την έρευνά του, καταγράφοντας νέα στοιχεία σχετικά με την χορήγηση της ΠΑΠ σε 548 νοσηλευόμενα παιδιά που χειρουργήθηκαν στην ίδια κλινική του ίδιου νοσοκομείου, κατά την περίοδο Ιανουάριος­ Σεπτέμβριος 2014. Τα αποτελέσματα αυτή τη φορά ήταν ενθαρρυντικά, καθώς η σωστή χορήγηση ΠΑΠ, η οποία ορίζεται ως η σωστή επιλογή αντιβιοτικού και η χορήγηση του για τη σωστή διάρκεια, υπερ­δεκαπλασιάστηκε, αγγίζοντας σχεδόν το 80%, εν αντιθέσει με το 6,2% που είχε καταγραφεί αρχικά. Παράλληλα, δεν παρατηρήθηκε καμία στατιστικά σημαντική αύξηση της εμφάνισης λοίμωξης χειρουργικού πεδίου.

Τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας αποκτούν ιδιαίτερη αξία, αν ληφθεί υπόψη ότι στην Ελλάδα 1 στους 10 νοσηλευόμενους ασθενείς αναπτύσσουν νοσοκομειακή λοίμωξη, με αποτέλεσμα περίπου 3.000 Έλληνες πολίτες να χάνουν την ζωή τους κάθε χρόνο. Τα παραπάνω καταδεικνύουν την ύπαρξη σαφών περιθωρίων βελτίωσης, σχετικά με τη σωστή χορήγηση ΠΑΠ από τους χειρουργούς, βελτίωση που μπορεί να επιτευχθεί εντελώς ανέξοδα και χωρίς καμία αρνητική συνέπεια για την υγεία των ασθενών, μέσα από την ορθή πληροφόρηση τους.

www.ygeia360.gr

Μπορούµε να µειώσουµε τις ενδονοσοκοµειακές λοιµώξεις;

Στην Ελλάδα 1 στους 10 νοσηλευόµενους ασθενείς αναπτύσσουν νοσοκοµειακή λοίµωξη, µε αποτέλεσµα περίπου 3.000 Έλληνες πολίτες να χάνουν την ζωή τους κάθε χρόνο. Ο Καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδηµιολογίας Θεοκλής Ζαούτης  µιλά στο Capital Health για το πώς µπορεί να µειωθεί ο κίνδυνος των λοιµώξεων.
Πρόσφατη έρευνα που πραγµατοποίησε το “Κέντρο Κλινικής Επιδηµιολογίας και Έκβασης Νοσηµάτων - Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος” (CLEO) έδειξε πως η χορήγηση περιεγχειρητικής αντιµικροβιακής προφύλαξης (ΠΑΠ), σε χρονικό διάστηµα έως 60 λεπτών πριν την χειρουργική τοµή, είναι καίριας σηµασίας για την πρόληψη της εµφάνισης λοιµώξεων στα χειρουργικά τραύµατα ασθενών, ενώ παράλληλα η επιλογή του  κατάλληλου αντιβιοτικού καθώς και η χορήγησή του για τη σωστή διάρκεια (συνήθως λιγότερο από 24 ώρες) είναι µείζονος σηµασίας, τόσο για την αποφυγή της ανάπτυξης ανθεκτικών µικροβίων, όσο και  για την µείωση του κόστους νοσοκοµειακής περίθαλψης.
Με αφορµή τα ευρήµατα της έρευνας, ο Καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδηµιολογίας και επιστηµονικός υπεύθυνος του κέντρου Θεοκλής Ζαούτης, µιλά στο Capital Health για τη σηµασία της πρόληψης των ενδονοσοκοµειακών λοιµώξεων.

Συνέντευξη στη Βίκυ Κουρλιµπίνη

- Πόσο σοβαρό είναι το πρόβληµα των ενδονοσοκοµειακών λοιµώξεων (ΝΛ) στην Ελλάδα;
Τα προβλήµατα των ενδονοσοκοµειακών λοιµώξεων (ΝΛ) και της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά είναι µείζοντα προβλήµατα στην Ελλάδα και ξεπερνούν το µέγεθος που βλέπουµε στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Στην Ελλάδα, τα δεδοµένα δείχνουν ότι 1 στους 10 νοσηλευόµενους ασθενείς αναπτύσσουν µια λοίµωξη και πολλές από αυτές οφείλονται σε µικρόβια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα περίπου 3.000 Έλληνες πολίτες να χάνουν την ζωή τους κάθε χρόνο και ένα συνολικό κόστος για το ελληνικό σύστηµα υγείας που ανέρχεται σε 1,2 δις ευρώ τον χρόνο.

- Τι είναι η περιεγχειρητική αντιµικροβιακή προφύλαξη (ΠΑΠ) και πως ακριβώς µπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των λοιµώξεων;
Οι λοιµώξεις χειρουργικού πεδίου (ΛΧΠ) είναι η δεύτερη πιο συχνή ενδονοσοκοµειακή λοίµωξη σε ενήλικες και παιδιά αγγίζοντας το 16% του συνόλου των ΝΛ. Οι ΛΧΠ αυξάνουν τη θνησιµότητα, καθώς και το κόστος υγειονοµικής περίθαλψης. Η περιεγχιερητική αντιµικροβιακή προφύλαξη (ΠΑΠ) αναφέρεται στη χορήγηση αντιβιοτικού για την πρόληψη των λοιµώξεων χειρουργικού πεδίου. Η χορήγηση της ΠΑΠ πρέπει να ξεκινά 60 λεπτά πριν την χειρουργική τοµή και να µην έχει διάρκεια µεγαλύτερη των 24 ωρών, δεδοµένου ότι δεν έχει αποδειχτεί ότι η περαιτέρω χορήγηση αντιβιοτικού συµβάλει στην πρόληψη των λοιµώξεων χειρουργικού πεδίου και αντίθετα έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης µικροβίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά. Επίσης, σύµφωνα µε τις διεθνείς κατευθηντήριες οδηγίες, τα αντιβιοτικά που πρέπει να χορηγούνται είναι συγκεκριµένα ανάλογα µε τον τύπο της χειρουργικής επέµβασης.

- Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από ενδονοσοκοµειακές λοιµώξεις και τι θα πρέπει να προσέχουν ασθενείς και ιατρικό προσωπικό;
Όλοι οι ασθενείς που νοσηλεύονται στο νοσοκοµείο κινδυνεύουν. Περισσότερο όµως κινδυνεύουν οι ασθενείς που ανήκουν σε οµάδες αυξηµένου κινδύνου. Για παράδειγµα, οι ασθενείς που νοσηλεύονται µ ε µονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ), σε νεογνολογικές µονάδες, καθώς επίσης και οι ανοσοκατεσταλµένοι ασθενείς (π.χ. ογκολογικοί ασθενείς).   
Υπάρχει βιβλιογραφία που συνεχώς µεγαλώνει και υποδεικνύει ότι οι περισσότερες µπορούν να προληφθούν. Η ευθύνη της πρόληψης των ενδονοσοκοµειακών λοιµώξεων βαραίνει κυρίως το ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο θα πρέπει να τηρεί απλές τυποποιηµένες πρακτικές που η βιβλιογραφία έχει αποδείξει ότι προστατεύουν τους ασθενείς από τις ενδονοσοκοµειακές λοιµώξεις. Μία από τις πιο βασικές πρακτικές είναι η συµµόρφωση του ιατρο-νοσηλευτικού προσωπικού µε τους κανόνες υγιεινής των χεριών, η οποία δυστυχώς έχει βρεθεί να είναι εξαιρετικά χαµηλή τόσο σε χώρες του εξωτερικού, όσο και στην Ελλάδα. Σε αυτά τα πλαίσια, οι ασθενείς µπορούν να µειώσουν τον κίνδυνο να προσβληθούν από ΝΛ απαιτώντας από το ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό να «πλένει τα χέρια του» (υγιεινή των χεριών). Επιπρόσθετα, το ιατρο-νοσηλευτικο προσωπικό οφείλει να εµβολιάζεται κυρίως για τον ιό της γρίπης.  

- Πρόσφατα κάνατε µια έρευνα για τα υψηλά ποσοστά λοιµώξεων. Ποιά ήταν τα κυριότερα ευρήµατα της έρευνας και τι σας προβληµάτισε περισσότερο;
Πρόσφατα πραγµατοποιήσαµε έρευνα σε παιδιατρικο νοσοκοµείο των Αθηνών για την αποτύπωση του ποσοστού λοιµώξεων χειρουργικού πεδίου, καθώς και των συνήθων πρακτικών των χειρουργών αναφορικά µε τη χορήγηση ΠΑΠ. Αναφορικά µε το ποσοστό λοιµώξεων χειρουργικού πεδίου τα ευρήµατα ήταν ενθαρρυντικά δεδοµένου ότι βρέθηκε πως λιγότερο από το 1% των παιδιών ανέπτυξε ΛΧΠ. Αναφορικά µε τη χορήγηση ΠΑΠ, τα αποτελέσµατα κατέδειξαν ότι συνολικά, µόνο το 6,2% των παιδιών έλαβε το κατάλληλο αντιβιοτικό για τη σωστή διάρκεια. Πιο συγκεκριµένα, η διάρκεια χορήγησης της ΠΑΠ βρέθηκε να αγγίζει τις 7 ηµέρες κατά µέσο όρο σε αντίθεση µε τις 24 ώρες που συστήνουν οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.
Στο πλαίσιο αυτό, µε πρωτοβουλία του Κέντρου Κλινικής Επιδηµιολογίας και Έκβασης Νοσηµάτων- Ίδρυµα Σταύρος Νιάρχος (CLEO) πραγµατοποιήθηκε απλή εκπαιδευτική παρέµβαση, κατά την οποία οι υπεύθυνοι χειρουργοί του νοσοκοµείου ενηµερώθηκαν για τα χαµηλά ποσοστά συµµόρφωσης τους µε τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες για την ορθή χορήγηση ΠΑΠ, και έλαβαν αναλυτικό υλικό µε τις απαραίτητες συστάσεις. Κατόπιν αυτής της απλής και κυρίως ανέξοδης παρέµβασης, οι µετρήσεις επαναλήφθηκαν και τα ευρήµατα ήταν εντυπωσιακά. Η σωστή χορήγηση ΠΑΠ υπερ-δεκαπλασιάστηκε, αγγίζοντας σχεδόν το 80%. Παράλληλα, θα πρέπει να τονιστεί ότι η ορθότερη χορήγηση της ΠΑΠ δεν οδήγησε σε αύξηση της εµφάνισης ΛΧΠ, που ενδεχοµένως να αποτελούσε και το κίνητρο («άγχος») των χειρουργών για παρατεταµένη χορήγηση των αντιβιοτικών.

- Πόσο σηµαντικό είναι το κοµµάτι της ενηµέρωσης των ασθενών;
Όπως προκύπτει και από τα παραπάνω, η ενηµέρωση, τόσο των πολιτών, όσο και του ιατρο-νοσηλευτικού προσωπικού είναι ιδαίτερα σηµαντική, τόσο για την πρόληψη των ενδονοσοκοµειακών λοιµώξεων, όσο και για την ορθότερη χρήση των αντιβιοτικών.

- Τι µπορεί να προκαλέσει η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών κα τι θα πρέπει να κάνουµε για να θωρακίσουµε τον οργανισµό µας;
Η χρήση των αντιβιοτικών είναι η κύρια αιτία που οδηγεί στην ανθεκτικότητα των µικροβίων στα αντιβιοτικά και περίπου το 50% των συνταγογραφούµενων αντιβιοτικών από τους γιατρούς ειναι ακατάλληλα. Η βασική ενέργεια που χρειάζεται για να τεθεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας είναι να αλλάξει ο τρόπος µε τον οποίο χρησιµοποιούνται τα αντιβιοτικά, δεδοµένου ότι µας «τελειώνουν» τα αποτελεσµατικά αντιβιοτικά για τη θεραπεία των λοιµώξεων.

* Ο Θεοκλής Ζαούτης είναι Καθηγητής Παιδιατρικής και Επιδη µ ιολογίας στο Pennsylvania School of Medicine, επικεφαλής της Διεύθυνσης Ειδικών Λοι µ ώξεων στο Νοσοκο µ είο Παίδων της Φιλαδέλφειας (CHOP)  και επιστη µ ονικός υπεύθυνος του Κέντρου Κλινικής Επιδη µ ιολογίας & Έκβασης Νοση µ άτων - Ίδρυ µ α Σταύρος Νιάρχος στην Αθήνα (CLEO)

www.capitalhealth.gr